"Tokijska opowieść" to czołowe osiągnięcie Yasujiro Ozu, uznawanego za "najbardziej japońskiego z japońskich reżyserów". Fabuła filmu jest prosta: starsi już rodzice wybierają się do Tokio, by odwiedzić swoje dzieci. Niestety, młodzi ludzie, zbyt zaabsorbowani własnymi sprawami, nie poświęcają im czasu. Siła tego wybitnego dzieła sztuki filmowej płynie z jego mistrzowskiej realizacji - wspaniałej gry aktorskiej, precyzyjnych ustawień kamery, wyjątkowego rytmu opowiadania. "W kinie europejskim z podobną subtelnością psychologiczną spotykamy się u Bergmana, Olmiego czy Rohmera" - pisał Tadeusz Sobolewski w "Kinie".

Dziadkowie udają się w podróż do Tokio. Pragną odwiedzić swoje dorosłe dzieci i wnuki. Są ciekawi jak ułożyło im się życie, czy są szczęśliwi, wreszcie czy udało im się wychować je na porządnych ludzi.
Udają się z wizytą do syna, lekarza pediatry, córki prowadzącej swój zakład fryzjerski i synowej, która straciła męża (ich syna) na wojnie.
Po kilku dniach do głosu dochodzą żal i zawiedzione ambicje rodziców. Syn okazuje się zwykłym lekarzem domowym, a córka po ślubie stała się oschła i skąpa. Paradoksalnie najcieplejsze przyjęcie spotkało ich ze strony synowej, która mimo ciężkiego losu zachowała godność i optymizm.
Ozu w prosty niemal kronikalny sposób odmalowuje życie Japończyków z trzech pokoleń. Początkowa krytyka młodych ludzi ustępuje szybko zrozumieniu i pogodzeniu się ze zmianami jakie przyniosło życie. Znika rozczarowanie i niespełnione nadzieje, a pojawia się spokój i ciepła refleksja nad ludzkim losem i zmianami jakie przynosi życie.

Starsze i doświadczone małżeństwo, Tomi (Chieko Higashiyama) i Shukishi (Chishû Ryû) Hirayamowie, mieszka w nadmorskiej japońskiej wiosce Onomichi wraz ze swoją najmłodszą córką Kyoko (Kyôko Kagawa), która pracuje jako nauczycielka. Para ma jeszcze troje dorosłych dzieci, które wyprowadziły się do innych miast. Małżonkowie nie widzieli ich od dłuższego czasu i w związku z tym postanawiają pojechać do stolicy kraju, żeby odwiedzić Koichiego (Sô Yamamura) i Kaneko (Haruko Sugimura). W drodze do Tokio niespodziewanie zatrzymują się w Osace i wstępują do swojego syna Keiso (Shirô Osaka). Gdy docierają do celu swojej podróży, odkrywają, że wszystkie ich dzieci traktują wizytę rodziców jak przykry obowiązek. Ojciec i matka stanowią dla nich problem w realizacji codziennych planów, wolą odesłać ich do taniego hotelu niż spędzić z nimi czas. Jedyną osobą, która wykazuje zainteresowanie Tomi i Shukishim, jest ich owdowiała synowa Noriko (Setsuko Hara). Gdy odwiedziny rodziców się kończą, dzieci zaczynają przemyślenia nad swoim zachowaniem - nie tylko w kontekście tego wyjazdu, ale całego swojego dorosłego życia.